Kapitalist sistem, devletlerin varlık sebebini iyiden iyiye vatandaşı korumak misyonundan, sermayeyi korumak hedefine yöneltmiş durumda. Yaşanan her krizde alınan tedbirler, yapılan reformlar vatandaşı koruyan değil vatandaşı borçlandıran bir hal aldı.
2014 yılından beri “geliyorum” diyen, bu yılın Ağustos ayında baş gösteren ekonomik krizin önlem paketleri de yukarıda saydığım “yeni düzen” e uyumlu şekilde sıralanmaya başlamıştır. Önce faiz artırılmış, sonra enflasyonla mücadele paketi ilan edilmiş ve son olarak da ÖTV-KDV indirimleri ilan edilmiştir. Gelin bunların ne anlama geldiğini beraber tartışalım.
Öncelikli olarak Merkez Bankasının faiz artırımı ile ne yapmaya çalıştığını kısaca anlamak gerekmektedir.
Faiz bir vatandaşın ya da sermaye sahibinin hamlelerini belirleyen en önemli finansal enstrümandır. Faiz arttığı zaman vatandaş borçlanmaktan çekinip harcamalarını kısarken, firmalar da bu artış sebebiyle yatırımlarını gözden geçirip “Kar odaklı olmayan” ve “borçlanarak yapılacak” yatırımlarını ertelemeyi tercih eder. Bu sayede vatandaş daha az borçlanır, daha az harcar, daha çok tasarruf yaparken, firmalar daha az üretip, daha az borçlanıp daha az riske girmeye tercih eder.
EN SERT ÖNLEM!
Enflasyonla mücadelenin en sert önlemi faiz artışıdır.
Merkez Bankası, asli görevi olan enflasyonla mücadele için gerekli tüm enstrümanlarını kullanmış ve üzerine düşen görevi geç de olsa yerine getirmiştir. Neden geç dediğimi bugün 7.24 TL’den 5.45 TL seviyelerine inen dolar özelinde anlayabiliyoruz diye düşünüyorum.
Gelelim iktidara,
İktidar hali hazırdaki krize, “günü kurtarmaya yönelik anlayışla” ile müdahale ederek “enflasyonla topyekûn mücadele” programını açıklamıştır. Aslına bakarsanız bu program ile amaç, vatandaşın ihtiyaçlarını daha düşük fiyatlarla karşılaması değil, yılsonunda oluşacak enflasyon rakamını minimum seviyede bırakarak maaş zamlarını düşük seviyede tutmaktadır.
Enflasyon üzerinde, yapısal reformlar planlanmadan yapılan her türlü baskılama çalışması, enflasyonun yalnızca süreye yayılmasına sebep olacaktır. Bu baskılama çalışması sebebiyle enflasyonun kademeli olarak 2019 yaz aylarına kadar %28-30 seviyelerine kadar çıkabileceğini öngörebiliriz.
Son açıklanan KDV ve ÖTV indirimi ise, devletin vatandaşını değil de sermayeyi koruduğunun en açık göstergesidir.
TEMEL GIDA
Faizleri artırıp, piyasada oluşan talep enflasyonunun önüne geçmek isterken, KDV ve ÖTV’yi indirerek yeniden talep oluşturmanın makul bir davranış olmadığı görülmektedir. Amaç ekonomik dengeyi yakalamak mı? Yoksa büyük sermaye sahiplerinin zararlarını minimize etmek mi? Hangisi derseniz, sonunda vatandaşa dokunmayacağı aşikar!
Vatandaşın zaten cebinde parası kalmamışken, aldığı ekmeğin gramajı düşmüş, giyimdeki fiyatlara yanaşılamaz hale gelmişken, Domates 7 lira, en ucuz meyve 5 lira olmuşken, kış ayları öncesinde doğalgaz %40 artmışken “0” otomobilin ÖTV’sini indirmek vatandaşı mı korur sermayeyi mi?
Bir top A4 20 TL, kırtasiye harcaması 500 TL iken, okul kıyafetlerine en az 300 TL istenirken, mağazalarda etiketlerde 200-300-500 TL yazarken, Mobilya’da KDV’yi indirmek kimin faydasına?
Tavuk, Süt, Yumurta, Peynir ’den tutun da damacana suya kadar tüm temel gıda maddeleri bir sene içerisinde %30’un üzerinde zamlanmışken, buzdolapları artık doldurulamazken, beyaz eşya ’da ÖTV’yi indirmek ne fayda?
Tekstil ürünleri, halı perde fiyatları dudak uçuklatırken, konut faizleri %0,80’lerden %1,5’lara yükselmişken, konutta KDV muafiyeti kime yarar?
Mevcut kriz koşullarında zaten hiçbir şey alamayan vatandaş için, lüks tüketime yönelik ( beyaz eşya, mobilya, araba, konut) indirimler nasıl bir rahatlama sağlayacak?
Bunun yerine vatandaşın gelirini artırmak, temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek gelir desteğini sağlamak neden devletimizin aklına gelmiyor?
Ya da sırf sabit gelirli minimum seviyede zam alabilsin diye 2 aylığına enflasyonla mücadele etmek kimi koruyor?
Örneğin maaşlardan kesilen gelir vergileri neden birkaç puan indirilmiyor? Ya da SGK tavanı ve SGK kesintisinde revizyona neden gidilmiyor?
Ana ihtiyaç kalemi olan gıda ve giyimde KDV neden “0”lanmıyor?
Krizden az zararla çıkartmak istediğimiz kesim halk mı? Sermaye mi? Eğer halksa yukarıda bahsettiğim vergi indirimleri hemen yapılmalı. Ancak az zararla çıkartılmak istenen sermaye ise zaten şu an yapılan kampanyalar amacına uygun şekilde hizmet etmektedir!
